Mens én machine in balans: moderne kijk op automatisering

Automatisering wordt binnen de maakindustrie vaak gezien als robotisering of vervanging van menselijke arbeid. Maar een andere – en steeds belangrijkere – visie is die van samenwerking: technologie die de mens versterkt in plaats van vervangt. Volgens recente onderzoeken wordt de menselijke component in geautomatiseerde productiesystemen juist weer centraal gesteld. En dat merken we bij Wicro ook.

De benadering richt zich op een kernvraag: hoe vinden we de juiste balans tussen mens en machine? Zodanig dat we niet alleen processen sneller en efficiënter maken, maar ook de vakkennis, creativiteit en betrokkenheid van medewerkers maximaal benutten. Uiteindelijk draait het om groei met behoud van mensen: slimmer produceren met hetzelfde team, zonder in te leveren op kwaliteit of werkplezier.

In dit kennisartikel delen onze automation manager Denny van Doorne én directrice Evelien Fassotte hun inzichten en moderne kijk op automatisering.

Wat betekent moderne automatisering?

Moderne automatisering omvat veel meer dan “een robot erop zetten”. Het gaat om geïntegreerde systemen: robots, cobots, data-platforms, real-time dashboards en analyse-tools. Zo blijkt uit een marktstudie dat de wereldwijde ‘human-machine collaboration’ markt in 2023 al circa 12 miljard bedroeg en naar verwachting zal groeien naar ruim 45 miljard in 2032.

In de maakindustrie betekent dit onder andere dat machines repetitieve of zware taken overnemen, terwijl mensen zich richten op taken met meer complexiteit, flexibiliteit en creativiteit. Met andere woorden: de automatisering dient niet alleen de productiegroei, maar ook de kwaliteit, veiligheid en werkbeleving.

Hoe versterken mens en machine elkaar?

De kracht van automatisering ligt niet in technologie alleen, maar in de manier waarop mensen ermee samenwerken. Wanneer machines repeterende taken overnemen en data real-time inzicht geven in processen, ontstaat er ruimte voor mensen om zich te richten op kwaliteit, optimalisatie en innovatie. Zo versterken mens en machine elkaar:

• Efficiëntie & data-gestuurde sturing: Door toepassing van data-platforms en dashboards krijgen bedrijven in real-time inzicht in productieomvang, kwaliteitsafwijkingen en processtappen. Dit versterkt de besluitvorming.
• Nieuwe rollen voor medewerkers: Terwijl machines het werk overnemen dat eenvoudig te standaardiseren is, kunnen medewerkers zich specialiseren in instellen, finetunen, storingen verhelpen en de kwaliteit bewaken.
• Verhoogde productiviteit: Onderzoek wijst uit dat bedrijven die automatisering combineren met sterke menselijke betrokkenheid aanzienlijk betere resultaten boeken. Dit kan oplopen tot bijna vier keer zoveel rendement als gemiddeld.
• Veiligheid en adaptiviteit: In omgevingen waar zware of zeer repetitieve taken voorkomen, neemt de inzet van machines de belasting af, terwijl mensen kunnen focussen op controle, innovatie en beheersing.

Waar liggen de grenzen en valkuilen?

Hoewel automatisering talloze voordelen biedt, is het geen wondermiddel. In de praktijk zien we dat de grootste uitdagingen niet technisch, maar menselijk en organisatorisch zijn. Een succesvol geautomatiseerd productieproces vraagt om meer dan alleen investeringen in hardware en software: het vraagt om veranderbereidheid, kennisontwikkeling en vertrouwen. Enkele veelvoorkomende valkuilen zijn:

• De vaardigheidstransitie wordt vaak onderschat: Medewerkers moeten bekwaam worden in werken mét automatisering: data-vaardigheden, instellen van machines, veranderende werkprocessen.
• Legacy-systemen en integratieproblemen: Oude infrastructuren maken het lastig nieuwe automatiseringstechnologieën soepel in te passen.
• Culturele weerstand: Als medewerkers het gevoel krijgen dat automatisering hun rol bedreigt, dan kan betrokkenheid afnemen. Automatisering werkt juist beter wanneer mensen zich gewaardeerd en betrokken voelen.
• Overautomatisering: Niet elke taak is zinvol te automatiseren. Soms is flexibiliteit of menselijke beoordeling essentieel.

Vooruitblik op automatisering

De transitie waarin mens en machine samenwerken in een duurzame, flexibele productieomgeving is in volle gang. Voor organisaties geldt: investeren in automatisering betekent ook investeren in mensen. De komende jaren zien we onder andere:

1. Meer inzet van collaboratieve robots (cobots) die veilig naast mensen opereren.
2. Steeds meer gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) om storingen te voorkomen, de kwaliteit te bewaken en processen te verbeteren. De technologie helpt met slimme inzichten, maar de mens neemt nog altijd de uiteindelijke beslissingen.
3. De markt voor samenwerking tussen mens en machine groeit razendsnel: naar verwachting met ongeveer 15% per jaar tot 2032.

Conclusie: zorg voor balans!

De kracht van moderne automatisering ligt in samenwerking: technologie die menselijke kennis en ervaring versterkt. Bedrijven die de balans weten te vinden, vergroten niet alleen hun productiviteit en wendbaarheid, maar ook het werkplezier en kunnen blijven groeien met hetzelfde team.

Bij Wicro streven we naar precies die balans. Door repeterende taken te automatiseren en medewerkers op specialistisch werk in te zetten, kunnen we groeien met hetzelfde team. Robots nemen het routinematige werk over, terwijl onze mensen zich richten op kwaliteit, probleemoplossing en innovatie. Zo wordt de productie niet alleen slimmer en efficiënter, maar vooral menselijker.